आफ्रिकेतील कोटिंग्ज बाजार: नवीन वर्षाच्या संधी आणि तोटे

२०२४ मध्ये आफ्रिकेच्या अर्थव्यवस्थेत थोडीशी वाढ होण्याची अपेक्षा आहे आणि २०२५ मध्ये या खंडातील सरकारांना अधिक आर्थिक विस्ताराची अपेक्षा आहे. यामुळे विविध प्रकारच्या कोटिंग्जच्या वाढत्या वापराशी संबंधित पायाभूत सुविधा प्रकल्पांचे पुनरुज्जीवन आणि अंमलबजावणीचा मार्ग मोकळा होईल, विशेषतः वाहतूक, ऊर्जा आणि गृहनिर्माण क्षेत्रातील प्रकल्प.

प्रादेशिक आफ्रिकन विकास बँकेने (AfDB) आफ्रिकेसाठी एक नवीन आर्थिक दृष्टिकोन मांडला आहे ज्यामध्ये खंडाची अर्थव्यवस्था २०२४ मध्ये ३.७% आणि २०२५ मध्ये ४.३% पर्यंत वाढेल असा अंदाज आहे.

"आफ्रिकेच्या सरासरी वाढीतील अपेक्षित पुनरुज्जीवन पूर्व आफ्रिका (३.४ टक्के वाढ) आणि दक्षिण आफ्रिका आणि पश्चिम आफ्रिका (प्रत्येकी ०.६ टक्के वाढ) यांच्या नेतृत्वाखाली होईल," असे एएफडीबी अहवालात म्हटले आहे.

बँक पुढे म्हणते की, "२०२३ च्या तुलनेत २०२४ मध्ये किमान ४० आफ्रिकन देशांचा विकासदर जास्त असेल आणि ५% पेक्षा जास्त विकासदर असलेल्या देशांची संख्या १७ पर्यंत वाढेल."

ही अपेक्षित वाढ, कितीही लहान असली तरी, आफ्रिकेच्या बाह्य कर्जाचा भार कमी करण्याच्या मोहिमेला, चालू आणि विलंबित पायाभूत सुविधा प्रकल्पांना, विशेषतः परवडणाऱ्या घरे, रस्ते, रेल्वे तसेच शैक्षणिक संस्थांना, वेगाने वाढणाऱ्या विद्यार्थ्यांच्या संख्येला सामावून घेण्याच्या मोहिमेला पाठिंबा देईल अशी अपेक्षा आहे.

पायाभूत सुविधा प्रकल्प

२०२४ हे वर्ष संपत आले असले तरी, अनेक आफ्रिकन देशांमध्ये अनेक पायाभूत सुविधा प्रकल्प सुरू आहेत. या क्षेत्रातील काही कोटिंग्ज पुरवठादारांनी ऑटोमोटिव्ह उद्योगासारख्या उत्पादन क्षेत्रांच्या चांगल्या कामगिरीमुळे आणि गृहनिर्माण क्षेत्रातील अतिरिक्त गुंतवणुकीमुळे वर्षाच्या पहिल्या, दुसऱ्या आणि तिसऱ्या तिमाहीत विक्री महसुलात वाढ झाल्याचे नोंदवले आहे.

उदाहरणार्थ, पूर्व आफ्रिकेतील सर्वात मोठ्या रंग उत्पादकांपैकी एक, १९५८ मध्ये स्थापन झालेल्या क्राउन पेंट्स (केनिया) पीएलसीने ३० जून २०२४ रोजी संपलेल्या पहिल्या सहामाहीत महसूलात १०% वाढ नोंदवली, जो मागील वर्षीच्या ४३ दशलक्ष अमेरिकन डॉलर्सच्या तुलनेत ४७.६ दशलक्ष अमेरिकन डॉलर्स इतका होता.

कंपनीचा करपूर्व नफा ३० जून २०२३ रोजी संपलेल्या कालावधीत ५६८,७०० अमेरिकन डॉलर्सच्या तुलनेत १.१ दशलक्ष अमेरिकन डॉलर्स इतका होता, जो "विक्रीच्या प्रमाणात वाढ" मुळे वाढला आहे.

"३० जून २०२४ रोजी संपलेल्या कालावधीत प्रमुख जागतिक चलनांच्या तुलनेत केनियन शिलिंग मजबूत झाल्यामुळे आणि अनुकूल विनिमय दरांमुळे आयात केलेल्या कच्च्या मालाच्या किमतींमध्ये स्थिरता सुनिश्चित झाल्यामुळे एकूण नफा वाढला," असे क्राउन पेंट्सचे कंपनी सचिव कॉनराड न्यिकुरी म्हणाले.

क्राउन पेंट्सच्या चांगल्या कामगिरीचा जागतिक बाजारपेठेतील काही ब्रँडच्या पुरवठ्यावर परिणाम झाला आहे ज्यांची उत्पादने कंपनी पूर्व आफ्रिकेत वितरित करते.

अनौपचारिक बाजारपेठेसाठी स्वतःच्या मोटोक्रिल अंतर्गत उपलब्ध असलेल्या ऑटोमोटिव्ह पेंट्सच्या स्वतःच्या श्रेणीव्यतिरिक्त, क्राउन पेंट्स ड्यूको ब्रँड तसेच नेक्सा ऑटोकलर (पीपीजी) आणि डक्सोन (अ‍ॅक्साल्टा कोटिंग सिस्टम्स) मधील जागतिक आघाडीची उत्पादने तसेच आघाडीची अ‍ॅडेसिव्ह आणि कन्स्ट्रक्शन केमिकल्स कंपनी, पिडिलाइट यांचा पुरवठा करते. दरम्यान, क्राउन सिलिकॉन पेंट्सची श्रेणी वॅकर केमी एजीच्या परवान्याअंतर्गत तयार केली जाते.

इतरत्र, तेल, वायू आणि सागरी क्षेत्रातील विशेषज्ञ कोटिंग्ज कंपनी अक्झो नोबेल, ज्याच्याशी क्राउन पेंट्सचा पुरवठा करार आहे, म्हणते की युरोप, मध्य पूर्व प्रदेशाचा भाग असलेल्या आफ्रिकेतील त्यांच्या विक्रीत २०२४ च्या तिसऱ्या तिमाहीत सेंद्रिय विक्रीत २% वाढ आणि महसुलात १% वाढ झाली आहे. कंपनी म्हणते की सेंद्रिय विक्रीत वाढ ही मुख्यत्वे "सकारात्मक किंमती" मुळे झाली.

पीपीजी इंडस्ट्रीजनेही असाच सकारात्मक दृष्टिकोन नोंदवला आहे, ज्यानुसार "युरोप, मध्य पूर्व आणि आफ्रिकेतील आर्किटेक्चरल कोटिंग्जसाठी वर्षानुवर्षे सेंद्रिय विक्री स्थिर होती, जी अनेक तिमाहींच्या घसरणीनंतर एक सकारात्मक ट्रेंड आहे."

आफ्रिकेतील पेंट्स आणि कोटिंग्जच्या वापरात ही वाढ वाढत्या खाजगी वापराच्या उदयोन्मुख ट्रेंडशी संबंधित पायाभूत सुविधांच्या विकासाची वाढती मागणी, या प्रदेशातील लवचिक ऑटोमोटिव्ह उद्योग आणि केनिया, युगांडा आणि इजिप्त सारख्या देशांमध्ये गृहनिर्माण बांधकामातील तेजीमुळे होऊ शकते.

"वाढत्या मध्यमवर्गीय वर्गाच्या आणि वाढत्या घरगुती वापराच्या खर्चाच्या पार्श्वभूमीवर, आफ्रिकेतील खाजगी वापर पायाभूत सुविधांच्या विकासासाठी महत्त्वपूर्ण संधी सादर करतो," असे AfDB अहवालात म्हटले आहे.

खरं तर, बँकेचे निरीक्षण आहे की गेल्या १० वर्षांपासून "लोकसंख्या वाढ, शहरीकरण आणि वाढत्या मध्यमवर्गीय घटकांमुळे आफ्रिकेतील खाजगी उपभोग खर्च सातत्याने वाढत आहे."

बँकेचे म्हणणे आहे की आफ्रिकेतील खाजगी वापराचा खर्च २०१० मध्ये ४७० अब्ज डॉलर्सवरून २०२० मध्ये १.४ ट्रिलियन डॉलर्सपेक्षा जास्त झाला आहे, जो एक मोठा विस्तार दर्शवितो ज्यामुळे "वाहतूक नेटवर्क, ऊर्जा प्रणाली, दूरसंचार आणि पाणी आणि स्वच्छता सुविधांसह सुधारित पायाभूत सुविधांची वाढती मागणी" निर्माण झाली आहे.

शिवाय, या प्रदेशातील विविध सरकारे खंडातील टंचाई दूर करण्यासाठी किमान ५० दशलक्ष घरे साध्य करण्यासाठी परवडणाऱ्या घरांच्या अजेंडाला प्रोत्साहन देत आहेत. २०२४ मध्ये वास्तुशिल्प आणि सजावटीच्या कोटिंग्जच्या वापरात वाढ झाल्याचे हे कदाचित स्पष्ट करते, २०२५ मध्येही हा ट्रेंड सुरू राहण्याची अपेक्षा आहे कारण अनेक प्रकल्प मध्यम ते दीर्घकालीन कालावधीत पूर्ण होण्याची अपेक्षा आहे.

दरम्यान, जरी आफ्रिकेला २०२५ मध्ये भरभराटीच्या ऑटोमोटिव्ह उद्योगात प्रवेश करण्याची अपेक्षा असली तरी, जागतिक बाजारपेठेत अजूनही अनिश्चितता आहे, जी कमकुवत जागतिक मागणीमुळे निर्यात बाजारपेठेतील खंडाचा वाटा कमी झाला आहे आणि सुदान, डेमोक्रॅटिक रिपब्लिक ऑफ काँगो (DRC) आणि मोझांबिक सारख्या देशांमध्ये राजकीय अस्थिरता निर्माण झाली आहे.

उदाहरणार्थ, घानाचा ऑटोमोटिव्ह उद्योग, ज्याचे मूल्य २०२१ मध्ये ४.६ अब्ज अमेरिकन डॉलर्स होते, २०२७ पर्यंत १०.६४ अब्ज अमेरिकन डॉलर्सपर्यंत पोहोचण्याची अपेक्षा आहे, दावा इंडस्ट्रियल झोनच्या व्यवस्थापनाच्या अहवालानुसार, घानामधील हेतुपुरस्सर डिझाइन केलेले औद्योगिक एन्क्लेव्ह विविध क्षेत्रांमध्ये हलके आणि जड उद्योगांची विस्तृत श्रेणी आयोजित करण्याच्या उद्देशाने आहे.

"हा विकासाचा मार्ग आफ्रिकेकडे ऑटोमोटिव्ह बाजारपेठ म्हणून असलेल्या अफाट क्षमतेवर प्रकाश टाकतो," असे अहवालात म्हटले आहे.

"खंडात वाहनांची वाढती मागणी, उत्पादनात स्वयंपूर्ण होण्याच्या मोहिमेसह, गुंतवणूक, तांत्रिक सहकार्य आणि जागतिक ऑटोमोटिव्ह दिग्गजांसोबत भागीदारीसाठी नवीन मार्ग उघडते," असे त्यात म्हटले आहे.

दक्षिण आफ्रिकेत, दक्षिण आफ्रिकेतील ऑटोमोटिव्ह उद्योगाची एक संस्था असलेल्या देशाच्या ऑटोमोटिव्ह बिझनेस कौन्सिल (नामसा) ने म्हटले आहे की देशातील वाहन उत्पादनात १३.९% वाढ झाली आहे, २०२२ मध्ये ५५५,८८५ युनिट्सवरून २०२३ मध्ये ६३३,३३२ युनिट्स झाले आहे, जे "२०२३ मध्ये जागतिक वाहन उत्पादनात झालेल्या १०.३% वाढीपेक्षा जास्त आहे."

आव्हानांवर मात करणे

नवीन वर्षात आफ्रिकेच्या अर्थव्यवस्थेची कामगिरी मुख्यत्वे खंडातील सरकारे काही आव्हानांना कसे तोंड देतात यावर अवलंबून असेल ज्यांचा खंडाच्या कोटिंग्ज बाजारावर प्रत्यक्ष किंवा अप्रत्यक्ष परिणाम होण्याची शक्यता आहे.

उदाहरणार्थ, सुदानमधील तीव्र यादवी युद्धामुळे वाहतूक, निवासी आणि व्यावसायिक इमारती यासारख्या महत्त्वाच्या पायाभूत सुविधांचा नाश होत आहे आणि राजकीय स्थिरतेशिवाय, कोटिंग्ज कंत्राटदारांकडून मालमत्तेचे ऑपरेशन आणि देखभाल जवळजवळ अशक्य झाली आहे.

पुनर्बांधणीच्या काळात पायाभूत सुविधांच्या विनाशामुळे कोटिंग्ज उत्पादक आणि पुरवठादारांसाठी व्यवसायाच्या संधी निर्माण होतील, परंतु युद्धाचा अर्थव्यवस्थेवर होणारा परिणाम मध्यम ते दीर्घकालीन विनाशकारी ठरू शकतो.

"सुदानच्या अर्थव्यवस्थेवर संघर्षाचा परिणाम पूर्वीच्या अंदाजापेक्षा खूपच खोलवर असल्याचे दिसून येते, वास्तविक उत्पादनात घट जानेवारी २०२४ मध्ये १२.३ टक्क्यांवरून २०२३ मध्ये तीन पटीने वाढून ३७.५ टक्क्यांपर्यंत पोहोचली आहे," असे एएफडीबी म्हणते.

"या संघर्षाचा संसर्गजन्य परिणाम लक्षणीयरीत्या होत आहे, विशेषतः शेजारील दक्षिण सुदानमध्ये, जो पूर्वीच्या पाइपलाइन आणि रिफायनरीजवर तसेच तेल निर्यातीसाठी बंदरांच्या पायाभूत सुविधांवर मोठ्या प्रमाणात अवलंबून आहे," असे त्यात म्हटले आहे.

AfDB च्या मते, या संघर्षामुळे महत्त्वाच्या औद्योगिक क्षमतेचे तसेच प्रमुख लॉजिस्टिक पायाभूत सुविधा आणि पुरवठा साखळ्यांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले आहे, ज्यामुळे परदेशी व्यापार आणि निर्यातीत लक्षणीय अडथळे निर्माण झाले आहेत.

आफ्रिकेतील कर्जामुळे या प्रदेशातील सरकारांच्या बांधकाम उद्योगासारख्या जड कोटिंग्ज वापरणाऱ्या क्षेत्रांवर खर्च करण्याच्या क्षमतेलाही धोका निर्माण झाला आहे.

"बहुतेक आफ्रिकन देशांमध्ये, कर्जफेडीचा खर्च वाढला आहे, ज्यामुळे सार्वजनिक वित्तपुरवठा ताणतणाव निर्माण झाला आहे आणि सरकारी पायाभूत सुविधांवर खर्च आणि मानवी भांडवलात गुंतवणूक करण्याची संधी मर्यादित झाली आहे, ज्यामुळे खंड एका दुष्टचक्रात अडकला आहे ज्यामुळे आफ्रिका कमी वाढीच्या मार्गावर अडकली आहे," असे बँक पुढे म्हणते.

दक्षिण आफ्रिकेच्या बाजारपेठेसाठी, सॅप्मा आणि त्याच्या सदस्यांना कडक आर्थिक व्यवस्थेसाठी तयारी करावी लागेल कारण उच्च चलनवाढ, ऊर्जा तूट आणि लॉजिस्टिक समस्या देशाच्या उत्पादन आणि खाण क्षेत्रांसाठी वाढीस अडचणी निर्माण करतात.

तथापि, आफ्रिकेच्या अर्थव्यवस्थेतील अपेक्षित वाढ आणि या प्रदेशातील सरकारांकडून भांडवली खर्चात अपेक्षित वाढ झाल्यामुळे, खंडातील कोटिंग्ज बाजारपेठ २०२५ आणि त्यानंतरही वाढू शकते.