आर्क्टिक शेल्फसह रशियन तेल आणि वायू उद्योगातील नवीन प्रकल्प, अँटी-कॉरोसिव्ह कोटिंग्जसाठी देशांतर्गत बाजारपेठेत सतत वाढ करण्याचे आश्वासन देतात.
कोविड-१९ महामारीमुळे जागतिक हायड्रोकार्बन बाजारपेठेवर प्रचंड, परंतु अल्पकालीन परिणाम झाला आहे. एप्रिल २०२० मध्ये, जागतिक तेलाची मागणी १९९५ नंतरच्या सर्वात कमी पातळीवर पोहोचली, ज्यामुळे अतिरिक्त तेल पुरवठ्यात जलद वाढ झाल्यानंतर ब्रेंट क्रूडची बेंचमार्क किंमत प्रति बॅरल $२८ पर्यंत खाली आली.
काही क्षणी, अमेरिकेतील तेलाच्या किमती इतिहासात पहिल्यांदाच नकारात्मक झाल्या आहेत. तथापि, या नाट्यमय घटनांमुळे रशियन तेल आणि वायू उद्योगाची गतिविधी थांबणार नाही असे दिसते, कारण हायड्रोकार्बनची जागतिक मागणी लवकरच पूर्वपदावर येण्याचा अंदाज आहे.
उदाहरणार्थ, आयईएला २०२२ पर्यंत तेलाची मागणी संकटपूर्व पातळीवर परत येईल अशी अपेक्षा आहे. २०२० मध्ये विक्रमी घट झाली असली तरी, वीज निर्मितीसाठी जागतिक कोळसा-ते-गॅस स्विचिंगच्या गतीमुळे, गॅस मागणीत वाढ - दीर्घकालीन, काही प्रमाणात परत येईल.
रशियन दिग्गज कंपन्या ल्युकोइल, नोव्हाटेक आणि रोझनेफ्ट आणि इतर कंपन्यांनी जमिनीवर आणि आर्क्टिक शेल्फवर तेल आणि वायू उत्खननाच्या क्षेत्रात नवीन प्रकल्प सुरू करण्याची योजना आखली आहे. रशियन सरकार २०३५ पर्यंतच्या त्यांच्या ऊर्जा धोरणाचा मुख्य भाग म्हणून एलएनजीद्वारे आर्क्टिक साठ्यांचे शोषण पाहते.
या पार्श्वभूमीवर, अँटी-कॉरोसिव्ह कोटिंग्जसाठी रशियाची मागणी देखील उज्ज्वल असल्याचे भाकित आहे. मॉस्को-आधारित थिंक टँक डिस्कव्हरी रिसर्च ग्रुपने केलेल्या संशोधनानुसार, २०१८ मध्ये या विभागातील एकूण विक्री १८.५ अब्ज रूबल (२५० दशलक्ष डॉलर्स) होती. विश्लेषकांच्या मते, रशियामध्ये रूबल ७.१ अब्ज रूबल (९० दशलक्ष डॉलर्स) चे कोटिंग्ज आयात करण्यात आले होते, जरी या विभागातील आयात कमी होत असल्याचे दिसून येते.
मॉस्कोस्थित आणखी एका सल्लागार एजन्सी, कॉन्सेप्ट-सेंटरने अंदाज लावला की बाजारात भौतिकदृष्ट्या २५,००० ते ३०,००० टन विक्री झाली. उदाहरणार्थ, २०१६ मध्ये, रशियामध्ये अँटी-कॉरोसिव्ह कोटिंग्जच्या वापराची बाजारपेठ २.६ अब्ज रूबल ($४२ दशलक्ष) इतकी होती. गेल्या काही वर्षांत ही बाजारपेठ दरवर्षी सरासरी दोन ते तीन टक्के वेगाने वाढत असल्याचे मानले जाते.
कोविड-१९ साथीच्या आजाराचा प्रभाव अद्याप कमी झालेला नसला तरी, येत्या काही वर्षांत या विभागातील कोटिंग्जची मागणी वाढेल, असा विश्वास बाजारातील सहभागी व्यक्त करतात.
"आमच्या अंदाजानुसार, [येत्या काही वर्षांत] मागणी थोडीशी वाढेल. तेल आणि वायू उद्योगाला नवीन प्रकल्प राबविण्यासाठी गंजरोधक, उष्णता-प्रतिरोधक, अग्निरोधक आणि इतर प्रकारच्या कोटिंग्जची आवश्यकता आहे. त्याच वेळी, मागणी सिंगल-लेयर पॉलीफंक्शनल कोटिंग्जकडे वळत आहे. अर्थात, कोरोनाव्हायरस साथीच्या आजाराचे परिणाम दुर्लक्षित करता येत नाहीत, जे अद्याप संपलेले नाही," असे रशियन कोटिंग्ज उत्पादक अक्रसचे जनरल डायरेक्टर मॅक्सिम दुब्रोव्स्की म्हणाले. "निराशावादी अंदाजानुसार, [तेल आणि वायू उद्योगातील] बांधकाम पूर्वी नियोजित वेळेइतके वेगाने होणार नाही."
राज्य गुंतवणुकीला चालना देण्यासाठी आणि बांधकामाचा नियोजित वेग गाठण्यासाठी उपाययोजना करत आहे.
किंमत नसलेली स्पर्धा
इंडस्ट्रियल कोटिंग्जच्या मते, रशियन अँटी-कॉरोसिव्ह कोटिंग्ज मार्केटमध्ये किमान 30 खेळाडू आहेत. हेम्पेल, जोटुन, इंटरनॅशनल प्रोटेक्टिव्ह कोटिंग्ज, स्टीलपेंट, पीपीजी इंडस्ट्रीज, परमेटेक्स, टेकनोस इत्यादी प्रमुख परदेशी खेळाडू आहेत.
सर्वात मोठे रशियन पुरवठादार म्हणजे अक्रस, व्हीएमपी, रशियन पेंट्स, एम्पिल्स, मॉस्को केमिकल प्लांट, झेडएम व्होल्गा आणि राडुगा.
गेल्या पाच वर्षांत, जोटुन, हेम्पेल आणि पीपीजी यासारख्या काही गैर-रशियन कंपन्यांनी रशियामध्ये अँटी-कॉरोसिव्ह कोटिंग्जचे उत्पादन स्थानिकीकृत केले आहे. अशा निर्णयामागे एक स्पष्ट आर्थिक कारण आहे. रशियन बाजारपेठेत नवीन अँटी-कॉरोसिव्ह कोटिंग्ज लाँच करण्याचा परतफेड कालावधी तीन ते पाच वर्षांच्या दरम्यान असतो, असा अंदाज झेडआयटी रॉसिल्बरचे प्रमुख अजमत गरिव यांनी व्यक्त केला.
इंडस्ट्रियल कोटिंग्जच्या मते, रशियन कोटिंग्ज मार्केटच्या या सेगमेंटचे वर्णन ऑलिगोप्सनी म्हणून करता येईल - एक असा बाजार प्रकार ज्यामध्ये खरेदीदारांची संख्या कमी असते. त्याउलट, विक्रेत्यांची संख्या मोठी असते. प्रत्येक रशियन खरेदीदाराच्या स्वतःच्या कडक अंतर्गत आवश्यकता असतात ज्या पुरवठादारांनी पाळल्या पाहिजेत. ग्राहकांच्या आवश्यकतांमधील फरक प्रचंड असू शकतो.
परिणामी, हे रशियन कोटिंग्ज उद्योगातील काही विभागांपैकी एक आहे, जिथे किंमत मागणी निश्चित करणाऱ्या मुख्य घटकांपैकी नाही.
उदाहरणार्थ, तेल आणि वायू उद्योग कोटिंग्ज पुरवठादारांच्या रशियन रजिस्टरनुसार, रोझनेफ्टने २२४ प्रकारच्या अँटी-कॉरोसिव्ह कोटिंग्जना अधिकृत केले. तुलनेसाठी, गॅझप्रॉमने ५५ आणि ट्रान्सनेफ्टने फक्त ३४ कोटिंग्जना मान्यता दिली.
काही विभागांमध्ये, आयातीचा वाटा बराच जास्त आहे. उदाहरणार्थ, रशियन कंपन्या ऑफशोअर प्रकल्पांसाठी जवळजवळ ८० टक्के कोटिंग्ज आयात करतात.
मॉस्को केमिकल प्लांटचे जनरल डायरेक्टर दिमित्री स्मिर्नोव्ह म्हणाले की, रशियन बाजारपेठेत अँटी-कॉरोसिव्ह कोटिंग्जसाठी स्पर्धा खूप मजबूत आहे. यामुळे कंपनीला मागणी पूर्ण करण्यास आणि दर दोन वर्षांनी नवीन कोटिंग्ज लाइन्सचे उत्पादन सुरू करण्यास भाग पाडले जाते. कंपनी कोटिंगच्या वापरावर नियंत्रण ठेवणारी सेवा केंद्रे देखील चालवत आहे, असेही त्यांनी सांगितले.
"रशियन कोटिंग्ज कंपन्यांकडे उत्पादन वाढवण्याची पुरेशी क्षमता आहे, ज्यामुळे आयात कमी होईल. तेल आणि वायू कंपन्यांसाठी बहुतेक कोटिंग्ज, ज्यामध्ये ऑफशोअर प्रकल्पांचा समावेश आहे, ते रशियन प्लांटमध्ये तयार केले जातात. आजकाल, आर्थिक परिस्थिती सुधारण्यासाठी, सर्व देशांसाठी, त्यांच्या स्वतःच्या उत्पादनाच्या वस्तूंचे उत्पादन वाढवणे महत्वाचे आहे," असे डबरोब्स्की म्हणाले.
स्थानिक बाजार विश्लेषकांचा हवाला देऊन इंडस्ट्रियल कोटिंग्जने अहवाल दिला की, अँटी-कॉरोसिव्ह कोटिंग्ज उत्पादनासाठी कच्च्या मालाची कमतरता ही रशियन कंपन्यांना बाजारपेठेतील त्यांचा वाटा वाढविण्यापासून रोखणाऱ्या घटकांमध्ये समाविष्ट आहे. उदाहरणार्थ, अॅलिफॅटिक आयसोसायनेट्स, इपॉक्सी रेझिन्स, झिंक डस्ट आणि काही रंगद्रव्यांचा तुटवडा आहे.
"रासायनिक उद्योग आयात केलेल्या कच्च्या मालावर खूप अवलंबून आहे आणि त्यांच्या किंमतींबाबत संवेदनशील आहे. रशियामध्ये नवीन उत्पादनांच्या विकासामुळे आणि आयात प्रतिस्थापनामुळे, कोटिंग्ज उद्योगासाठी कच्च्या मालाच्या पुरवठ्याच्या बाबतीत सकारात्मक ट्रेंड आहेत," डबरोब्स्की म्हणाले.
"उदाहरणार्थ, आशियाई पुरवठादारांशी स्पर्धा करण्यासाठी क्षमता आणखी वाढवणे आवश्यक आहे. फिलर, रंगद्रव्ये, रेझिन, विशेषतः अल्कीड आणि इपॉक्सी, आता रशियन उत्पादकांकडून मागवता येतात. आयसोसायनेट हार्डनर्स आणि फंक्शनल अॅडिटीव्हजची बाजारपेठ प्रामुख्याने आयातीद्वारे पुरवली जाते. या घटकांचे उत्पादन विकसित करण्याच्या व्यवहार्यतेवर राज्य पातळीवर चर्चा झाली पाहिजे."
ऑफशोअर प्रकल्पांसाठी कोटिंग्ज चर्चेत
पहिला रशियन ऑफशोअर प्रकल्प नोवाया झेम्ल्याच्या दक्षिणेस पेचोरा समुद्रातील प्रिराझलोमनाया ऑफशोअर बर्फ-प्रतिरोधक तेल-उत्पादक स्थिर प्लॅटफॉर्म होता. गॅझप्रॉमने इंटरनॅशनल पेंट लिमिटेडकडून चार्टेक ७ निवडले. कंपनीने प्लॅटफॉर्मच्या गंजरोधक संरक्षणासाठी ३,५०,००० किलो कोटिंग्ज खरेदी केल्याचे वृत्त आहे.
आणखी एक रशियन तेल कंपनी ल्युकोइल २०१० पासून कोरचागिन प्लॅटफॉर्म आणि २०१८ पासून फिलानोव्स्कॉय प्लॅटफॉर्म चालवत आहे, दोन्ही कॅस्पियन समुद्रात.
जोटुनने पहिल्या प्रकल्पासाठी अँटी-कॉरोसिव्ह कोटिंग्ज आणि दुसऱ्या प्रकल्पासाठी हेम्पेल प्रदान केले. या विभागात, कोटिंग्जच्या आवश्यकता विशेषतः कठोर आहेत, कारण पाण्याखाली कोटिंग्जचे पुनर्संचयित करणे अशक्य आहे.
ऑफशोअर सेगमेंटसाठी अँटी-कॉरोसिव्ह कोटिंग्जची मागणी जागतिक तेल आणि वायू उद्योगाच्या भविष्याशी जोडलेली आहे. आर्क्टिक शेल्फ अंतर्गत दडलेल्या सुमारे 80 टक्के तेल आणि वायू संसाधनांचा आणि शोधलेल्या साठ्यांचा मोठा भाग रशियाकडे आहे.
तुलनेसाठी, अमेरिकेकडे शेल्फ संसाधनांपैकी फक्त १० टक्के संसाधने आहेत, त्यानंतर कॅनडा, डेन्मार्क, ग्रीनलँड आणि नॉर्वे आहेत, जे उर्वरित १० टक्के त्यांच्यामध्ये विभागतात. रशियाच्या अंदाजे अन्वेषित ऑफशोअर तेल साठ्यांमध्ये पाच अब्ज टन तेल समतुल्य आहे. एक अब्ज टन सिद्ध साठ्यासह नॉर्वे दुसऱ्या क्रमांकावर आहे.
"पण अनेक कारणांमुळे - आर्थिक आणि पर्यावरणीय दोन्ही - ही संसाधने परत मिळवता येणार नाहीत," असे पर्यावरण संरक्षण संस्था बेलोनाच्या विश्लेषक अण्णा किरीवा म्हणाल्या. "अनेक अंदाजांनुसार, तेलाची जागतिक मागणी आतापासून चार वर्षांनी, २०२३ मध्ये कमी होऊ शकते. तेलावर बांधलेले प्रचंड सरकारी गुंतवणूक निधी देखील तेल क्षेत्रातील गुंतवणुकीपासून दूर जात आहेत - सरकारे आणि संस्थात्मक गुंतवणूकदार अक्षय ऊर्जेमध्ये निधी ओतत असताना जीवाश्म इंधनांपासून जागतिक भांडवलाचे स्थलांतर होऊ शकते."
त्याच वेळी, पुढील २० ते ३० वर्षांत नैसर्गिक वायूचा वापर वाढण्याची अपेक्षा आहे - आणि रशियाच्या आर्क्टिक शेल्फवरच नव्हे तर जमिनीवरही गॅसचा मोठा साठा आहे. रशियाला नैसर्गिक वायूचा जगातील सर्वात मोठा पुरवठादार बनवण्याचे त्यांचे उद्दिष्ट असल्याचे राष्ट्रपती व्लादिमीर पुतिन यांनी म्हटले आहे - मध्य पूर्वेतील मॉस्कोची स्पर्धा पाहता ही शक्यता कमी आहे, असे किरीवा यांनी पुढे सांगितले.
तथापि, रशियन तेल कंपन्यांनी असा दावा केला आहे की शेल्फ प्रकल्प रशियन तेल आणि वायू उद्योगाचे भविष्य बनण्याची शक्यता आहे.
रोझनेफ्टच्या मुख्य धोरणात्मक क्षेत्रांपैकी एक म्हणजे महाद्वीपीय शेल्फवरील हायड्रोकार्बन संसाधनांचा विकास, असे कंपनीने म्हटले आहे.
आज, जेव्हा जवळजवळ सर्व प्रमुख किनाऱ्यावरील तेल आणि वायू क्षेत्रे शोधली जातात आणि विकसित केली जातात आणि जेव्हा तंत्रज्ञान आणि शेल तेलाचे उत्पादन वेगाने वाढत असते, तेव्हा जागतिक तेल उत्पादनाचे भविष्य जागतिक महासागराच्या खंडीय शेल्फवर आहे हे निर्विवाद आहे, असे रोझनेफ्टने त्यांच्या वेबसाइटवरील एका निवेदनात म्हटले आहे. रशियन शेल्फमध्ये जगातील सर्वात मोठे क्षेत्रफळ आहे: सहा दशलक्ष किमी पेक्षा जास्त आणि रोझनेफ्ट हा रशियाच्या खंडीय शेल्फसाठी परवाने मिळवणारा सर्वात मोठा धारक आहे, असे कंपनीने पुढे म्हटले आहे.
पोस्ट वेळ: एप्रिल-१७-२०२४
